گودی کمر چیست و چگونه درمان می شود؟
همه افراد به طور طبیعی در قسمت گردن، قسمت بالایی پشت و پایین کمر، دارای قوس در ستون فقرات هستند. در واقع همین انحناها هستند که شکل S مانند و خاص ستون فقرات ما را ایجاد می‌کنند.
اگر انحنای ستون فقرات در قسمت کمر، بیشتر از حد طبیعی خود باشد، به آن لوردوز یا گودی کمر می‌گویند. گودی کمر می‌تواند باعث وارد شدن فشار بیش از حد به ستون فقرات و ایجاد علائمی مانند درد و ناراحتی برای بیمار شود. این مسئله اگر به خوبی و به موقع درمان نشود، می‌تواند بر توانایی حرکت بیمار هم تأثیر بگذارد.
علل ایجاد گودی کمر
علت اصلی ایجاد گودی کمر هنوز شناخته نشده است ولی این عارضه ممکن است در اثر عوامل زیر ایجاد شود:
• حالت نامناسب بدن
• آکندروپلازی – یک اختلال ژنتیکی که باعث رشد نامناسب غضروف‌ها شده و ایجاد کوتولگی می‌کند.
• اسپوندیلولیستزی – خارج شدن مهره‌های ستون فقرات از محل مناسب خود
شایع‌ترین علامت لوردوز، درد عضلانی است. وقتی ستون فقرات شما به طور غیرطبیعی قوس پیدا می‌کند، ماهیچه‌های شما در جهات مختلف کشیده می‌شوند و در نتیجه دچار اسپاسم و گرفتگی می‌شوند. محدودیت حرکت، یکی دیگر از علائم جدی قوس کمر است. به جلو متمایل شدن شکم و عقب رفتن باسن از دیگر علائم گودی کمر است. در افراد مبتلا به گودی پشت کمر، پس از دراز کشیدن، فاصله زیادی بین کمر و سطح تشک وجود دارد. این علامت می‌تواند نشانه ابتلا به لوردوز باشد.
برخی از علائم ناشی از لوردوز، نشانه درگیری عصب است و باید به آن‌ها توجه ویژه داشت. در صورت مشاهده هریک از علائم زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
بی حسی
مور مور
دردهای شوک مانند الکتریکی
بی‌اختیاری ادراری و اشکال در کنترل مثانه
ضعف و خستگی
مشکل در حفظ کنترل عضلات
تشخیص گودی کمر
پزشک برای تشخیص گودی کمر در مورد علائم و سوابق پزشکی سؤالاتی را از شما خواهد پرسید. یک معاینه‌ی فیزیکی نیز انجام خواهد شد. در طول معاینه‌ی فیزیکی، احتمالاً پزشک از شما می‌خواهد تا کمر خود را خم کرده و آن را حرکت دهید. همچنین ممکن است به یک متخصص در زمینه‌ی اختلالات ستون فقرات ارجاع داده شوید.
آزمایشات انجام شده ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- عکس‌برداری از ستون فقرات با اشعه‌ی ایکس: در این آزمایش از تابش اشعه‌ی ایکس برای عکس گرفتن از ساختارهای درونی بدن استفاده می‌شود.
- اسکن استخوان: در این آزمایش، سطح معدنی بودن بافت استخوان تعیین‌شده و بیماری‌های استخوان مشخص می‌شوند.
- اسکن MRI: در این آزمایش از امواج مغناطیسی برای عکس‌برداری از ساختارهای درونی بدن استفاده می‌شود. این روش نسبت به عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس حساس‌تر است.
- سی تی اسکن: نوعی عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس که در آن از یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر از ساختارهای درونی بدن استفاده می‌شود. از این روش برای عکس‌برداری دقیق و با جزئیات بالا از ستون فقرات استفاده می‌شود.
تمرینات اصلاحی برای گودی کمر
تمرینات کششی برای درمان گودی کمر
توصیه می‌شود که قبل از شروع هرگونه برنامه‌ی توان‌بخشی یا انجام ورزش‌های درمانی، با پزشک خود مشورت کنید.
تمرین کششی برای عضله‌ی فلکسور ران
عضله‌ی خاصره‌ای مازویی، قدرتمندترین عضله‌ی فلکسور ران بوده و این تمرین بر روی این عضله اثر می‌گذارد.
• یکی از زانوهای خود را بر روی زمین قرار دهید.
• درحالی‌که کمر خود را صاف نگه داشته‌اید، به‌آرامی لگن خود را به سمت جلو فشار دهید.
• باید احساس فشار و کشیدگی کنید.
• این حالت کشیدگی را به مدت 20 تا 30 ثانیه نگه دارید.
• چندین بار در روز این تمرین را تکرار کرده و در هر بار 3 تا 5 مرتبه آن را انجام دهید.
تمرین کششی برای پایین کمر
• به پشت خود بر روی زمین بخوابید و زانوها را خم کنید.
• زانوها باید تا حد امکان به سمت کمر کشیده شوند. (تا حدی که درد احساس نشود)
• این موقعیت را به مدت 20 تا 30 ثانیه حفظ کنید.
• این تمرین را چندین مرتبه در روز و هر مرتبه 3 تا 5 بار تکرار کنید.
تمرینات تقویتی برای درمان گودی کمر
کرانچ شکمی (ساده)
• به پشت خوابیده و زانوهای خود را خم کنید.
با دستان خود زانوها را گرفته و آرنج خود را بر روی زمین قرار دهید، در همین حالت سعی کنید سر و شانه‌های خود را به‌طرف بالا کشیده و آن‌ها را از زمین جدا کنید.
• این تمرین را تا جایی انجام دهید که در عضلات شکمی خود احساس ورزیدگی کنید.
• به مدت 1 دقیقه استراحت کنید.
• سعی کنید 2 تا 3 مرتبه این تمرین را تکرار کنید.
کرانچ شکمی (پیچیده)
می‌توانید سطح دشواری این تمرین را با قرار دادن دست‌ها بر روی سینه و یا نزدیک به سر افزایش دهید. هیچ‌گاه دستان خود را در پشت سر قرار ندهید چراکه این کار باعث فشار آمدن به گردن خواهد شد.
کرانچ چرخشی
• به پشت خوابیده، زانوهای خود را خم کنید و کف پاهای خود را بر روی زمین قرار دهید.
• دستان خود را در کنار سر خود قرار دهید.
سر و شانه‌های خود را از سطح زمین جدا کرده و در حین بالا آمدن، بدن خود را طوری بچرخانید که آرنج راست شما به‌طرف زانوی چپ حرکت کند.
• به موقعیت شروع بازگردید.
• همین حرکت را در جهت مخالف انجام داده و آرنج چپ خود را به‌طرف زانوی راست حرکت دهید.
• در ابتدا این تمرین را در 2 مرحله‌ی 10 تایی انجام داده و به‌مرورزمان آن را به 3 مرحله‌ی 20 تایی برسانید.
پل زدن
• به پشت خود خوابیده، زانوها را خم کرده و کف پاهای خود را بر روی زمین قرار دهید.
• به‌آرامی، باسن و قسمت تحتانی کمر خود را از زمین جدا کرده و آن‌ها را به سمت بالا بکشید.
سعی کنید تا جایی که ممکن است باسن خود را بالا بیاورید. باید احساس کنید که عضلات این ناحیه به‌سختی منقبض شده‌اند.
• این موقعیت را به مدت 5 تا 10 ثانیه حفظ کنید.
• استراحت کنید.
• دوباره این حرکت را انجام دهید.
• در ابتدا این تمرین را در 2 مرحله‌ی 10 تایی انجام داده و با گذشت زمان آن را به 3 مرحله‌ی 20 تایی برسانید.
• برای افزایش سطح دشواری این تمرین می‌توانید آن را با استفاده از یک پا انجام دهید.
• برای افزایش سطح دشواری این تمرین می‌توانید آن را با استفاده از یک پا انجام دهید.