اسکولیوز چیست؟

اسکولیوز عبارت است از انحراف طرفی ستون مهره ها، به نحوی که زاویه شوکی مهره ها به سمت تقعر و بدنه مهره ها به سمت تحدب چرخش پیدا می کند. به عبارت دیگر هنگامی که از روبرو به ستون مهره ها نگاه می کنیم ستون مهره مستقیم و در امتداد یک خط عمودی صاف می باشد.
هر گاه این خط صاف دچار خمیدگی گردد در نگاه از روبرو دیگر ستون مهره بصورت یک امتداد مستقیم دیده نمی شود و به یک یا هر دو سمت دچار خمیدگی می شود که به این امر اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون مهره می گوئیم.
 
ایجاد اسکولیوز یک روند تدریجی دارد. اسکولیوز معمولاً درست قبل یا در خلال بلوغ مود توجه قرار می گیرد. زمانی که جهش رشدی در فرد ایجاد شده است. بروز اسکولیوز در خانم ها شایع تر از آقایان می باشد. در موارد کمی اسکولیوز در دوره نوزادی تشخیص داده می شود و لذا درمان زودتر شروع می گردد.

انواع اسکولیوز

تقسیم بندی اسکولیوز بر اساس مادرزادی و یا اکتسابی بودن به شرح زیر است:
۱- مادرزادی
فرد به هنگام تولد، دارای ناهنجاری مهره ای بوده و ستون فقرات وی انحراف جانبی دارد.
۲- اکتسابی
به انواعی از اسکولیوز اطلاق می شود که فرد در طول دوران زندگی تحت تأثیر عوامل مختلف به آن دچار می شود.

عوارض اسکولیوز

• درد
• اختلال در عملکرد سیستم قلبی – ریوی
• اختلالات عصبی
• اختلال در راه رفتن
• کاهش تحرک ستون فقرات
•  

علائم و نشانه ها

• در شروع بیماری اغلب اسکولیوز درد ندارد و می تواند تشخیص آن مشکل باشد.
• قرار نداشتن شانه ها یا دو سمت لگن در یک سطح مثلاً یک شانه بالاتر از شانه دیگر باشد.
• وجود داشتن یک حالت برجستگی یا کوهان در یک سمت ستون مهره در قسمت پشت
• ضعف عضلات یک سمت ستون مهره که در معاینه بصورت تحلیل رفتن عضلات یک سمت ستون مهره خود را نشان می دهد.
• کمردرد مزمن
• افتادگی شانه ها
• خوابیدن روی یک سمت در هنگام دراز کشیدن به پشت در اثر چرخش به یک سمت ستون مهر

اسکولیوز در کودکان

اسکولیوز در کودکان با توجه به سن آن‌ها طبقه‌بندی می‌شود:
1.    نوزاد (0 تا 3 سال)
2.    نوجوان (3 تا 10 سال)
3.    بزرگسال (11 سال و بالاتر)
4.    از زمان شروع بلوغ تا بلوغ کامل استخوانی و اسکلتی.

در اکثریت قریب به اتفاق موارد اسکولیوز ایدیوپاتیک در دوران نوجوانی تشکیل می‌شود. بسته به شدت و سن کودک، اسکولیوز با مشاهده دقیق، مهاربندی “bracing” یا جراحی کنترل می‌شود.
در كودكان مبتلا به اسكولیوز مادر زادی، افزایش شیوع سایر ناهنجاری‌های مادر زادی دیده می‌شود. این موارد بیشتر با بیماری‌های نخاع (20 درصد)، دستگاه تناسلی (20 تا 33 درصد) و قلب (10 تا 15 درصد) همراه است. ارزیابی از سیستم عصبی، دستگاه تناسلی و سیستم قلبی عروقی هنگام تشخیص اسکولیوز مادر زادی بسیار مهم است.

اسکولیوز در بزرگسالان

اسکولیوزی که در بزرگسالی اتفاق می‌افتد یا تشخیص داده می‌شود از اسکولیوز در دوران کودکی متمایز است زیرا علل و اهداف درمان در بیمارانی که قبلاً به بلوغ اسکلتی رسیده‌اند، متفاوت است.
بزرگسالان مبتلا به اسکولیوز می‌توانند به دسته‌های زیر تقسیم شوند:
1.    بیماران مبتلا به اسکولیوز بزرگسالی که در جراحی به عنوان نوجوان تحت درمان قرار می‌گیرند.
2.    بزرگسالانی که در زمان جوانی تحت درمان قرار نگرفتند.